Terug naar de basis

“We zijn eerst naar de basis gegaan. Voordat je onderwijs van de toekomst gaat maken, is het essentieel om antwoord te vinden op de vraag: wie is die havoleerling van de toekomst dan? Wat wil hij/zij en wat heeft die leerling van ons als school dan nodig? Om die vragen te vinden, zijn we onder andere aan de slag gegaan met een trendwatcher.” Maaike Oberink, docent geschiedenis Carmel Salland, kijkt positief terug op deze aanpak. “Met die antwoorden hebben we een stevige basis gelegd, om straks goed en passend havo-onderwijs, te maken. Voor de leerlingen nu, én voor de leerlingen van de generatie die er daarna aankomt.”

Generatie Alpha

“Tot een visie voor ons havo-onderwijs komen: dat was onze intentie voor dit jaar. Na een startsessie met het leerteam, hebben we twee brainstormsessies gehad met Mirjam Dijkstra, trendonderzoeker van Verwonder+. Zij nam ons mee naar de wereld van de havist van de toekomst, naar de wereld van generatie Alpha. Deze generatie wordt gevormd door kinderen die tussen 2010-2025 geboren zijn/ nog geboren gaan worden. 

In die sessies hebben we gezocht naar antwoorden op vragen als: wie zijn die kinderen, wat hebben zij straks nodig? En als we daar een idee van hebben: wat is dan onze visie op de maatschappij, en wat hebben zij dan nodig in die maatschappij? Op de Bovenschoolse bijeenkomst in het najaar van 2021 hebben we die twee thema’s met de andere leerteams uit de Stedendriehoek verder met elkaar verder verkend. Lees hier meer over de opbrengsten van die bijeenkomst

Wie is die havoleerling van de toekomst dan? Wat wil hij/zij en wat heeft die leerling van ons als school dan nodig?

Hoe kijken de leerlingen zelf naar de toekomst?

“Daarnaast hebben we bij twee basisscholen in de buurt met een aantal leerlingen gefilosofeerd over de toekomst. We waren benieuwd naar hoe zij de toekomst zien, welke ideeën zij hebben over werk en banen, over hoe we dan met elkaar om gaan, over wat ze wel willen leren. Ook hebben we zo’n sessie met onderbouwleerlingen van onze eigen school gedaan en ben ik hier in mijn eigen geschiedenislessen over in gesprek gegaan met leerlingen uit havo 5. Hierbij hebben we natuurlijk geen vragenlijstje afgewerkt. We probeerden ze mee te nemen met stellingen en filmpjes. Bijvoorbeeld met een filmpje uit 1998 over de mobiele telefoon, waar de meeste mensen zeiden “Wat moet je daar nu mee?” Kunnen ze zich nu niks bij voorstellen! Ook vonden ze het stukje uit de film ‘Back to the future’ grappig waar ze van 1987 naar 2015 gingen, met allerlei onvoorstelbare uitvindingen, die nu allemaal realiteit zijn.”

Puberbrein

“Het zijn natuurlijk hele abstracte onderwerpen, dus best lastig voor leerlingen om daar echt ideeën bij te hebben. Veel leerlingen hebben überhaupt nog geen idee over banen en wat er zoal mogelijk is. Ook vonden ze het best lastig om buiten dat kader van de school te denken, buiten dat wat zij gewend zijn. Maar het waren echt leuke gesprekken, die zorgden voor interessante inzichten. De leerlingen op onze school hadden bijvoorbeeld ook hele praktijkgerichte vragen zoals: hoe moet ik eigenlijk met geld omgaan, of hoe moet ik een verzekering afsluiten. Of hoe pak ik dan een project in de praktijk aan? Dat geeft ons inzicht in wat zij (nog meer) nodig hebben. We bieden ze bijvoorbeeld veel mogelijkheden om praktijkgerichte dingen te doen, zoals een profielwerkstuk maken met een bedrijf. Maar dan is er maar een groepje die dat doet. Het blijkt een grotere stap te zijn dan we denken. Dat vraagt denk ik om een andere aanpak.

Ook waren veel leerlingen zich wel bewust van het belang van sociale vaardigheden. Daar liepen ze de afgelopen tijd door corona natuurlijk ook tegen aan.  In de visie hebben we daarom ook beschreven dat het belangrijk is om aandacht te hebben voor het mentale welzijn. Want het zijn natuurlijk leerlingen met een puberbrein: er gebeurt nogal wat vanbinnen! Daar gaan we aankomend jaar meer mee bezig, want we merken die behoefte ook bij leerlingen. Er zijn best veel leerlingen die niet lekker in hun vel zitten en daar hulp bij vragen.”

Drop, Add, Keep, Improve

“De uitkomsten van deze sessies en relevante literatuur, hebben we met onze eigen wensen en ideeën samengebracht in onze visie. Aan de hand daarvan hebben we leerdoelen ontwikkeld voor kennis, vaardigheden en houding. Op basis daarvan zoeken we naar welke activiteiten bij die leerdoelen passen. Daarbij gebruiken we de Drop, Add, Keep, Improve-methode (DAKI-methode). Dan kijk je o.a. naar wat werkt goed, nu of in het verleden? Wat kunnen we bijschaven? Waar moeten we mee stoppen? Wat is haalbaar op korte termijn, en wat op langere termijn? 

Na de zomer gaan we met de hele havo onder- en bovenbouw een vergelijkbare sessie doen zoals bij de bovenschoolse bijeenkomst. We vinden het belangrijk om de rest van de havo te betrekken bij dit programma en onze visie, en hen te vragen of ze daarachter kunnen staan.  Zo kunnen we ook veel meer gezamenlijk kijken naar welke concrete dingen we samen al kunnen oppakken.” 

Kracht van onze aanpak

“De start met de trendwatcher en onze insteek daarbij vind ik echt een succes. Eerst naar de basis: waar doen we het eigenlijk voor? Waarom wil je dit doen, en voor wíe wil je het gaan doen? Dat gebeurt in bedrijven ook: eerst het waarom en je klant in kaart brengen (in ons geval aan de hand van Design thinking), en dan ontwikkel je het product, ga je het testen, aanscherpen etc. Het heeft ons echt op het goede spoor gezet!”

Meer weten?

Heb je vragen, wil je meer weten over de aanpak van het Carmel College Salland of over Havo van de Toekomst?

Gerelateerde artikelen

Meer weten?

Heb je vragen, wil je meer weten over de aanpak van het Carmel College Salland of over Havo van de Toekomst?